Inclusief toerisme als businesstransformator voor logiesverstrekkers en bedrijven – TETRA project
Ervaringen van deelnemers
Case Study Touchpoint 4
ACTIES OM BLIJVEND TE VERBETEREN
Illustratie aan de hand van case: B&B Boat
Welkom op B&B Boat te Gent. Dit is een oud vrachtschip uit de jaren 60. Het werd een tiental jaren geleden omgebouwd tot woonboot. Maarten Laga, de uitbater, woont er zelf en baat er twee B&B-kamers uit. Maarten zag op een bepaald moment de oproep van het TETRA-project inclusief toerisme en dacht: “Inclusief toerisme op een woonboot? Dat is onmogelijk. Ik ga die onderzoekers eens goed uitdagen en ik ga me inschrijven.” Tot zijn verbazing werd de uitdaging aangenomen. De resultaten zijn verrassend. Zo heeft B&B Boat heel wat troeven om de doelgroep met auditieve beperkingen (doven en slechthorenden) een aangenaam verblijf aan te bieden. We geven wel graag mee dat de noden voor beide doelgroepen niet dezelfde zijn.
Om het aanbod te testen bij de doelgroep, verbleef Maajke Callebert op de boot. Maajke woont in Antwerpen, is getrouwd, heeft twee kinderen en doceert aan een Hogeschool. Maajke verloor 90% van haar gehoor ten gevolge van meningitis. Vandaag heeft ze aan het rechteroor een cochleair implantaat. Dat is een elektronisch toestel, een soort microfoon, die geluiden omzet in signalen die dan rechtstreeks de gehoorzenuw prikkelen. Links heeft ze nog minimaal restgehoor en daar draagt ze nu een hoorapparaat zodat ze nu nog een klein stukje natuurlijk gehoor heeft. Maajke:
“Ik heb beide toestellen nodig om te kunnen verstaan. Ik beschouw mezelf niet als doof terwijl ik technisch gesproken eigenlijk wel doof ben. Ik wil dat onderscheid toch wel maken want de behoeften van iemand die doof is ten aanzien van iemand die slechthorend is, zijn toch wel verschillend.”
Aan de hand van haar ervaringen helpt ze Maarten met het optimaliseren van de B&B om personen met dezelfde specifieke noden een aangenaam verblijf aan te bieden.
Maajke vertelt ons dat zij drie grote behoeften ervaart als slechthorend persoon als ze van een leuk verblijf wil genieten. Een eerste is stilte, rust. De reden daarvan is een van de grootste misvattingen rond slechthorendheid. Maajke: “Iedereen denkt dat wij weinig horen en dat is ook zo, maar wij dragen uiteraard toestellen om te kunnen horen. Het grote probleem van die toestellen is dat ze niet functioneren als een normaal gehoor. In de zin dat die toestellen geluiden niet kunnen filteren. Ze versterken alle omgevingsgeluid. Als jij dus een blad omdraait of met een pen knippert dan komt dat bij mij heel luid binnen. Dan kan ik je niet meer verstaan. Hierdoor moet ik overdag enorm veel geluidsprikkels verwerken, wat voor mij zeer vermoeiend is. Dat is één van de grootste uitdagingen, want je moet de hele tijd die geluidsprikkels verwerken zonder een moment van rust. Dus een rustige omgeving kunnen vinden is een van mijn grootste behoeften”
Wat B&B Boat betreft, is de eerste uitdaging volbracht. Het is een heel rustige, aangename plek. Maajke apprecieert ook de kitchenette in de B&B. Zo is ze niet verplicht om de ‘drukke’ stad in de gaan om wat te eten. Voor velen is dat een aangenaam verzetje, voor haar is dat eerder onaangenaam door alle omgevingsgeluiden en de vele mensen. Een tweede behoefte, en minstens zo belangrijk, is een goede akoestiek. Dat heeft ook met het voorgaande te maken. Omdat de toestellen geen geluiden kunnen selecteren en alles luid laten binnenkomen, is er nood aan een goede, akoestische ruimte om comfortabel te kunnen communiceren. Het gebruik van materialen alsook de inrichting spelen daarbij een belangrijke rol. Minder aangename materialen, zoals harde vloeren (tegels en hout), ruimtes met gladde rechte muren of veel glas (Maajke: ‘glas is het ergste wat er is’) zorgen voor enorm veel galm, aldus Maajke. “Als je alles drie of vier keer hoort dan is het onmogelijk om je gesprekspartner nog te kunnen verstaan.” Dat kan verholpen worden door te werken met geluidsabsorberende materialen zoals stoffen zetels, dikke gordijnen, veel kussens die de akoestiek en daardoor ook het luistercomfort kunnen verbeteren.
“Het is een hele uitdaging om aan deze tweede behoefte te voldoen”, zegt Maajke. “Eigenlijk zijn er geen contexten waar de akoestiek perfect is, alleen de cabine van de audioloog.” Het voordeel bij B&B Boat is dat er weinig grote ramen zijn. De weerkaatsing van geluid is daardoor beperkt. Verder zijn de ruimtes ook ingekleed met stoffen zetels. Maajke: “Ik heb gemerkt tijdens mijn verblijf dat ik in een één op één gesprek gisterenavond mijn gesprekspartner goed kon verstaan. Enkel op het moment dat Maarten, mijn echtgenoot en ikzelf met drie spreken, wordt het een stuk moeilijker.” Vandaar de opmerking van Maajke dat er geen contexten zijn waar de akoestiek altijd goed is.
Een derde behoefte heeft te maken met veiligheid. Maajke doet ‘s nachts haar apparaten uit. In een hotel zijn er altijd brandalarmen maar die zijn vaak niet voorzien op mensen die doof zijn. Maajke: “Als er een brandalarm afgaat dan hoor ik het gewoon niet. De behoefte rond veiligheid is er wel. Als ik met iemand anders slaap, is dat geen probleem. Als ik alleen reis heb ik nood aan een ander systeem zoals een alarm met lichtflitsen of een triller zodat ik wel wakker word.”
Maajke geeft ons nog graag enkele laagdrempelige tips mee rond communicatie:
- Kijk personen aan als je spreekt. Ook voor personen die niet kunnen liplezen, zoals Maajke, helpt een beeld van de mond om mensen beter te begrijpen. Mensen zijn er zich vaak niet van bewust en draaien hun hoofd of rapen wat op. Dan is het mondbeeld weg en gaat het geluid in een andere richting.
- Praat trager. En herhaal af en toe nog eens.
- Sta niet te ver van je gesprekspartner. De meeste slechthorenden horen ‘goed’ in een perimeter van 1,5 meter vergroot je die afstand dan ben je een stuk moeilijker te verstaan.
De meeste mensen weten niet hoe omgaan met iemand die slechthorend is en praten op een normale manier terwijl er toch wel een specifieke benadering nodig is. Maajke: “Wat ik hier bij B&B Boat wel geapprecieerd heb, is het warm onthaal met een persoonlijk contact. Dat maakt het makkelijker om persoonlijke info te delen en aan te geven dat ik iets niet verstaan heb. In grotere hotels heb ik altijd moeite met mensen die achter een scherm of een balie ver naar achteren zitten. Het galmt ook vaak in lobby’s.”
Maajke geeft ook aan dat het eten ter plaatste zoals het ontbijt op de kamer of het terras een meerwaarde is. Maajke: “Dat is een enorm verschil in vergelijking met een ontbijtruimte in een hotel waar ik gigantisch veel lawaai hoor. Daar rijden de hele tijd karren met eten af en aan, messen vallen op de grond, er breekt al eens een glas. Dat is een enorme dosis lawaai en dat maakt het al van ‘s morgens vroeg vermoeiend.“ Bij B&B Boat is er ook geen muziek, het is stil. In grotere hotels en andere horeca- faciliteiten is er vaak wel muziek. Dat is voor slechthorenden altijd storend aangezien mensen hun stemniveau dan ook verhogen.
Maarten vond het alvast een hele boeiende ervaring om Maajke aan boord te hebben als ervaringsdeskundige: “Ik heb vooral geleerd dat we met een aantal minimale technische ingrepen een heel eind vooruit kunnen raken. Denk maar aan het brandalarm met een lichtflits of vibratie. Maar ik heb vooral geleerd om te luisteren en open te staan naar wat de gasten zelf aangeven. Dus als Maajke zegt; kijk naar mij als je spreekt, dan doen we dat gewoon. Dat is geen probleem. Daar kunnen we makkelijk voor openstaan en op inspelen.” Maarten sluit het interview af met het idee dat het verrijkend is om aandacht te besteden aan inclusief toerisme en daardoor weer een ander publiek aan boord te krijgen. Dat vindt hij gewoon ook heel erg plezant.